Kripto paralar son günlerde adını sıkça duyduğumuz bir fenomen haline geldi. Özellikle Bitcoin ve onunla beraber diğer kripto paraların da çok hızlı bir şekilde değer kazanması, ilgili ilgisiz tüm kesimlerin kripto paralara karşı merakını uyandırdı. Teknolojinin; ekonomi ve finans dünyasına sağladığı bu yenilik; ilgili kesimlerce, felsefesine uygun olarak kullanılma- makta fakat halk tarafından bilinirlik düzeyinin yüksek olduğu görülmektedir. Ortaya çıkış gayesi, merkezi olmayan bir ödeme sistemi oluşturma olarak ilan edilen Bitcoin, ödeme sistemi olarak kullanılmaktan ziyade bir yatırım aracı olarak görülmüş ve 2008 yılından bu yana felsefesine uygun olarak kullanılmasının nadir olduğu söylenebilir.
Vergilendirme, denetim, merkezi olmama, para transferi, suç unsuruna aracı olarak kullanılma gibi açılardan devlet ve kurumlarını; helal veya haram olduğu konusunda ise dini otoriteleri ilgilendiren birçok konunun muğlak kaldığı görülmüştür. Bu muğlak konuların giderilmesi için 7 Mart 2018 tarihinde Sakarya Üniversitesi İslam Ekonomisi ve Finansı Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSEFAM) tarafından “Kripto Para Birimleri” başlıklı bir çalıştay tertip edilmiştir. Konunun teknik, yasal, finans ve dini tarafının derinlemesine tartışılıp konunun açıklığa kavuşturulması hedeflenmiştir. Çalıştaya Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Takasbank, MÜSİAD gibi kurumlardan uzmanlar ve farklı üniversiteler- den öğretim üyeleri katılmış ve programa katkı sağlamıştır.
Bu kitap, bahsedilen çalıştayda sunum yapan tebliğcilerin elde ettiği çıktı ve dönütlerin değerlendirilmesi sonucunda, sunulan tebliğlerin makaleler şeklinde bir araya getirilmesiyle ortaya çıkmıştır. Bu makalelerin konu dağılımına baktığımız zaman; kripto para birimlerinin teknik özellikleri ve nasıl ortaya çıktığı, finans ve iktisat alanını nasıl etkilediği, paranın evriminde nasıl bir etkiye yol açacağı, gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerini kırılgan hale getiren dolarizasyona karşı bir alternatif olup olamayacağı, fıkhen meşru olup olmadığı gibi çok farklı konulara yer verildiği görül- mektedir. Netice olarak gerek blockchain teknolojisi ve bu teknolojinin hayatımıza getirebileceği yeniliklerin gerekse bu teknoloji üzerine inşa edilen kripto paralar ve bunların finansal sisteme getirebileceği yeniliklerin iktisat, finans, sosyoloji, ilahiyat, hukuk, uluslararası ilişkiler, mühendislik, yazılım vb. birçok farklı alanda çalışan insanlar tarafından ele alınması ve değer üreten yeni fikirler üretilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığı söylenebilir. Kitabın bu çerçevede bir katkı sunması bizleri bahtiyar edecektir.
Editörler:
Süleyman Kaya
Mervan Selçuk
İsmail Bektaş
Kaynak: İSEFAM