Sözlükte “birbirine benzeyen, birbirinin yerine geçebilen şeyler” anlamındaki misl kelimesinden türetilen mislî, fıkıh terimi olarak fiyatı etkileyecek bir fark olmadan birbirinin yerine geçebilen, görünüm, iç yapı ve ekonomik fayda bakımından eş özelliklere sahip aynı türe ait malları ifade eder. Mecelle mislî malı, “Çarşı ve pazarda mu‘teddün bih, yani bahânın ihtilâfını mûcip bir tefâvütsüz misli bulunan şeydir” şeklinde tanımlamıştır (md. 145). Mislî mal kendi türü altındaki diğer mallarla ortak özelliklere sahiptir. Aynı türe ait mallar arasında sadece miktar olarak fark bulunduğu için miktarları eşitlendiğinde bu mallar aynı değeri taşıyan ve birbirinin yerine geçebilen mallar hâline gelir. Mislî olmayan mallara kıyemî denir.

Mislî mallar miktarlarının belirlenme şekline göre dört gruba ayrılır.

1. Un gibi miktarı ağırlık ölçüsüyle belirlenenler (veznî, mevzûn/mevzûnât).

2. Buğday gibi miktarı hacim ölçüsüyle tesbit edilenler (keylî, mekîl/mekîlât).

3. Aynı cins kumaş gibi miktarı uzunluk ölçüsüyle belirlenenler (zer‘î, mezrû‘/mezrûât).

4. Yumurta gibi miktarı sayma yoluyla tespit edilip büyüklükleri ve değeri birbirine yakın olanlar (adediyyât-ı mütekāribe; bk. Mecelle, md. 132-136, 145, 147).

Ticarî örfle ilişkili olduğundan bu sınıflar içerisindeki mallar örfe göre yer değiştirebilir. Aynı şekilde zamanla kıyemî mallar mislî, mislî mallar kıyemî mala dönüşebilir.

Kaynak: İslam Ansiklopedisi