İslami Planlamada Araç ve Yaklaşımlar

Dünyadaki her şeyin düzgün çalışmasını veya çalışmasını sağlamak için bazı araçlara ve yaklaşımlara ihtiyacı vardır. Aynı işleri ve kullanılabilir hale getirmek için araçlara ve yaklaşımlara ihtiyaç duyduğu stratejik planlama için de geçerlidir. Stratejik planlamada çeşitli analitik araçlar ve teknikler kullanılmaktadır. Bunlar, modern plancılık tarafından kullanılan aşağıdaki tekniklerdir:

• PEST analizi,

• Senaryo planlama,

• Porter Beş kuvvet analizi,

• SWOT analizi,

• Büyüme payı matrisi ve

• Dengeli puan kartı

Bu yukarıda belirtilen araçlar, stratejik planlama için bir çerçeve sağlamaya yardımcı olmak için kurumlar ve yönetim danışmanlığı şirketleri tarafından geliştirilmiştir. Bu planlama araçları, gerekli verilerin ve bilgilerin toplanması ve yorumlanması için kurumsal stratejik planlama sürecinin her aşamasında kullanılabilir. Ayrıca, veriler üzerinde müzakere etmeyi içeren konuşmaların yapılandırılmasında ve su yüzüne çıkan sorunların ele alınmasına yönelik seçeneklerin oluşturulmasında da kullanılabilirler. Ayrıca, kurumun bir bütün olarak performansını etkileyebilecek en önemli stratejik meseleleri ele almak için stratejilerin kararlaştırılmasında yardımcı olarak da kullanılabilirler. Ancak şimdi İslam’da stratejik planlamada kullanılan araç ve yaklaşımların ne olduğunu göreceğiz. Temel olarak İslam’daki planlama yaklaşımlarının tüm araçlarını ve araçlarını Peygamber tarihinden ve Kur’an’ın kendisinden öğrenebileceğimizi söyleyebiliriz.

Rasulullah’ın dünyaya İslam’ı yaymanın planlamasının ne kadar iyi olduğunu ve bunu yaparken nasıl başarılı olabileceğini gösteren çok sayıda tarih vardı. Görkemli Kuran’da şöyle diyen Allah’a bu görevi emanet etti: “[Muhammed] kendi arzusundan da söz etmiyor. O’nun size aktardığı sözler, kendisine indirilen ilâhî haberden başka bir şey değildir. ”(Necm Suresi, 3,4)

İslam’da da ister Müslüman olsun ister Müslüman olmayan çevremizdeki her insana iyi davranış sergilemesi öğretilmiştir. Bunlar “amel-i salih” ve “kavl-i leyyin” olarak bilinmektedir. İslam’ın bizden bunu yapmamızı istemesinin nedeni, İslam’ın barış dini olması ve aynı zamanda inananlara sadece iyi şeyler öğreten din olmasıdır. Dolayısıyla yapılacak planlamanın da insanlığın yararına iyi şeyler netice vermesi amaçlanmalıdır. Kuran ayrıca inananları daima iyi işler yapmaya teşvik eder: “Doğru işlere inanan ve yapanlar, onlar sakinler veya cennettiler, sonsuza dek orada kalacaklar.” (Bakara Suresi, 25)

İslam ayrıca bize her insan için ve ayrıca bize verilen her iş veya pozisyona karşı sorumlu olmayı ve güvenilir olmayı da öğretiyor. Hz. Peygamber’in “el-emin” sıfatı aynı zamanda imanın da esasıdır. Hz. Peygamber kendisine gelerek sadece iki şeyi yapabileceğini başka bir şey yapamayacağını söyleyen bir bedeviye tavsiye ettiği şeyler; önce “doğruluk” sonra da “namaz” olmuştur. Bu çok önemlidir. Çünkü dünyadaki tüm hayatımızda sorumlu ve güvenilir olmamayı tercih edersek, etrafımızdaki insanlarla olan ilişkimizin kötüleşeceği ve Allah’ın bundan sonraki sorumluluğunu bize soracağı bir yerde de etkileyeceği için çok önemlidir. Bu hususları yapılan bir planda kullanılan verilerin doğruluğu kadar yapılan analiz ve projeksiyonların da güvenilir olmasını gerekli kılmaktadır. Günümüzde planların uygulanmaması ve dikkate alınmamasının en önemli nedeni insanların bunlara itibar etmemesinden kaynaklanmaktadır.

Ahmet Efe

Editör Notu: Bu metin makaleden alıntıdır. Makalenin tamamına kaynaktaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Kaynak: Dergi Park

Görsel Kaynak: LPCentre