Tasarrufa dayalı finans (TDF) sistemi banka dışı bir finansman yöntemidir. Bu sistem, tasarruf ve yardımlaşmaya dayalı elbirliği usulüyle para birikimini sağlar. İmece usulü ve tasarrufa dayalı elbirliği sistemi ile üyelerin küçük birikimleri bir araya getirilir ve isteyenler için finansman desteği sağlanır. Faiz kullanmak istemeyenlere yönelik sağlanan bu hizmetle beraber düşük maliyetlere araç, konut, arsa ve dükkan satışı yapılır. Genel anlamıyla, faiz kullanmadan yatırım yapmak isteyenlere finans sağlanmış olur. Bu finansmanın sağlanması için üç farklı finans yöntemi kullanır: vade ortası yöntem, peşinatlı erken teslim yöntemi ve çekilişli yöntem.

Geçtiğimiz yıla kadar hukuki süreçlerle ilgili sorunların bulunduğu bu finansman sistemine ilişkin yeni bir yasa meclisten geçmiştir. 7 Nisan 2021 tarihinde Resmî Gazete’de yayınlanan yönetmelikle BDDK tarafından TDF kuruluş ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. 6361 sayılı Kanunun ismi değişmiş ve “Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu” olmuştur. Böylelikle TDF organizasyonları da denetime dahil edilmiştir. Geçtiğimiz yıla kadar şirket sayısı 16 iken BDDK lisansının zorunlu olmasının ardından şirketler lisansa başvurmuş ve tasfiye edilen şirketler olmuştur.

Hâlihazırda 6 şirketin BDDK lisansı aldığı biliniyor. BDDK lisansı bulunan ilk 4 şirkete bakıldığında 2022 yılında Eminevim’in 118, FuzulEv’in 108, BirEvim’in 98, KatılımEvim’in 67 şubeye ulaştığı görülür. Eminevim hem kuruluş hem büyüklük itibariyle sektörün en büyük firmasıdır. Eminevim’in Kasım 2022 verilerine göre Kasım ayında yaptığı ev ve otomobil teslimat toplamı 1.689 adettir. 30 yılda ise toplam otomobil ve ev teslimatının 226 bin 223 adete ulaştığı söylenmiştir. Bununla birlikte, Eminevim internet sitesinde yer alan bilgilere göre 2020 yılında sektördeki hacminin yüzde 10 oranında büyüdüğü tespit edilmiştir. TDF sektörünün sürekli olarak büyüyen bir eğilim arz ettiği söylenir.

Öne Çıkan Tasarrufa Dayalı Finans Kurumlarının Şube Sayıları (2022)

(Sayı)

Kaynak: Şirket verilerinden derlenmiştir.

Fuzul Tasarruf Finansman AŞ Yönetim Kurulu Başkanının ifadesine göre TDF sistemi katılımcı sayısı 400 bine, sektör büyüklüğü ise 50 milyar TL’ye ulaşmıştır (AA, 2022). BDDK lisansı için halen inceleme süreci devam eden şirketlerin olduğu bilinir (Finansal Kurumlar Birliği, 2021). Bu anlamda, artan sektör hacmine ve katılımcı sayısına bakıldığında TDF sisteminin büyümekte olduğu söylenebilir.

Kaynakça

AA. 2022. Tasarrufa dayalı faizsiz finansman sisteminin katılımcı sayısı 400 bine yaklaştı. https://www.aa.com.tr/tr/sirkethaberleri/gayrimenkul/tasarrufa-dayali-faizsiz-finansman-sisteminin-katilimci-sayisi-400-bine-yaklasti/676245

Kaynak: Sosyal Veri