Albaraka Yayınları’ndan yayınlanmış bir eser, “Şeyhülislam Fetvaları Işığında Osmanlı’da İktisadi Hayat”
Eser Hakkında
XVIII. yüzyılda Osmanlı’nın iktisat anlayışının ve faaliyetlerinin incelendiği bu eserde Çatalcalı Ali Efendi, Feyzullah Efendi, Yenişehirli Abdullah Efendi, Dürrizâde Mehmed Ârif Efendi, Menteşzâde Abdürrahim Efendi gibi şeyhülislamların fetvaları mercek altına alınıyor. Çalışmada kimi zaman fetva mecmualarındaki fetvaların dayanaklarının bulunduğu fıkıh kitaplarına başvurulurken kimi zaman da Osmanlı dönemi kanunnamelerine atıflar yapılıyor. Bunun yanında hukukçular ve iktisat tarihçileri tarafından Osmanlı’nın iktisat anlayışına yönelik öne sürülen tezler ile fetvalar mukayese edilip söz konusu görüşler ile fetvalarda yer alan bilgiler, örtüşen ve çelişen noktalarıyla eserde sunuluyor.
Fetvalara yansıyan halleriyle Osmanlı cemiyet hayatının dinamik yönlerini ortaya koyan bu çalışmada, para vakıfları ve kredi işlemlerinin yaygınlığı, vergi sisteminin işleyişinde yaşanan problemler, esnaf teşkilatına dair bilgiler, tarım ve hayvancılık alanlarındaki durumlar, para politikası uygulamaları gibi konuların yanında; Osmanlı iç ve dış ticareti, lojistik, timar, iltizam ve malikâne sistemleri gibi kamu maliyesini ilgilendiren unsurları da bulabilirsiniz. İslam ve iktisat ilişkisi, Osmanlı iktisadi hayatının durağanlığı ya da canlılığı gibi bazı tartışmalı konular tüm bu veriler ışığında aydınlığa kavuşturulmaya çalışılıyor.
Abdulkadir Atar Kimdir?
1983 yılında Erzurum’da doğdu. 2007 yılında Prof. Dr. Ahmet Tabakoğlu’nun danışmanlığında hazırladığı “Maliye Nezareti Temettüat Defterlerine Göre Tavşanlı Nahiyesinin Sosyo-Ekonomik Yapısı” başlıklı tezi ile Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı yüksek lisans programından mezun oldu. Yine aynı bölümün doktora programından 2015 yılında Prof. Dr. Ahmet Tabakoğlu’nun danışmanlığında hazırladığı “XVIII. Yüzyılda Yayımlanmış Fetva Mecmualarına Göre Osmanlı’da İktisadi Hayat” başlıklı tezi ile mezun oldu. 2004-2016 yılları arasında bir katılım bankasının genel müdürlük ve şube birimlerinde çeşitli kademelerde çalıştı. 2016 yılından bu yana Karabük Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat bölümünde öğretim üyesi olarak çalışıyor.
2018 yılında Karabük Üniversitesi ve Ürdün Al-Balqa Applied University işbirliğiyle düzenlenen 7. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı: Dünü ve Bugünü Kongresi’ni tertip etti ve kongre tam bildiri kitabının editörlüğünü yaparak yayına hazırladı. 2019’da Türkiye Katılım Bankaları Birliği’nin düzenlediği ödüllü makale yarışmasında, yazarları arasında bulunduğu “Bireysel Müşterilerin Katılım Bankalarım Tercih Etme Tutumlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Kültürlerarası Karşılaştırmalı Bir Araştırma: Türkiye ve Avrupa Örneği” başlığını taşıyan çalışma ile dereceye girerek ödül aldı. İyi derecede İngilizce bilen Atar, evli ve bir çocuk babasıdır.