Cari oran, dönen varlıklar ile kısa vadeli kaynaklar arasındaki oransal ilişkidir. Kısa vadeli borçların ödeme gücünü ölçmek ve net işletme sermayesinin yeterli olup olmadığını saptamak için kullanılır. Cari oran formülü aşağıdaki gibidir;

Cari Oran = Dönen Varlıklar/ Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

Oran işletmenin her 1 TL’lik borcuna karşılık ne kadar dönene varlığa sahip olduğunu gösterir. İşletmenin kısa vadeli borçları için genel bir fikir vermektedir.

Cari Oran Kaç Olmalıdır?

Oranın mutlaka 1’den büyük olması istenir. Aksi taktirde işletme dönen varlıklarıyla kısa vadeli borçlarını ödeyemez durumdadır. Bu durum işletmenin net çalışma sermayesinin de pozitif olduğunu gösterir. Sektörlere göre farklılık gösterse de dönen varlıklar kısa vadeli borçların 2 katı olması istenir.

• Cari Oran > 2 ise işletmede ihtiyaçtan fazla dönen varlık vardır.
• Cari Oran < 2 ise işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneği azdır.
• Cari Oran = 1 ise işletmenin net işletme sermayesi sıfırdır.
• Cari Oran < 1 ise işletmenin net işletme sermayesi negatiftir.
• Cari Oran > 1 ise işletmenin net işletme sermayesi pozitiftir.

Bir varlığın satışa çıkarıldığında hızlı bir şekilde gerçek değerini bulma olasılığı o varlığın likit kalitesini gösterir. Bu nedenle işletmenin dönene varlıklarının likit durumunu belirleyen önemli bir faktördür. Bu anlamda cari oranın yeterli olup olmadığını tespiti için şu faktörler göz önüne alınmalıdır;

Cari oranı Etkileyen Etmenler

Dönen varlıkların içeriği

Dönen varlıklar içerisinde nakit ve nakit benzeri varlıklar ile alacakların oranı arttıkça likidite artarken, nakte çevrilmesi zaman alan stokların payı arttıkça likidite azalır. Bir işletme dönene varlıkların likiditesi yükseldikçe daha düşük bir cari oran ile borç ödeme güçlüğüne düşmeden faaliyette bulunabilir.

İşletmenin Tedarik ve Satış Şartları

Peşin satış ile çalışan bir işletme kredili satış yapan bir işletmeye göre daha düşük bir cari oranla çalışabilir. Aynı şekilde kredili mal tedarik edebilen bir işletme için, peşin alış yapan bir işletmeye kıyasla daha düşük bir cari oran yeterli olacaktır.

Stok Devir Hızı ve Alacak Devir Hızı

Bir işletmenin stok ve alacak devir hızı oranları düşük ise, bunların paraya çevrilmesi de yavaş olacağından bu durumda cari oranın yüksek olması tercih edilir. Tersi durumda ise cari oranın daha düşük çıkmasında bir sakınca görülmez.

Ticari Alacakların Senetli veya Senetsiz Oluşu

Senetli alacakların vadeden önce çeşitli şekillerde paraya çevrilme imkanı olduğundan alacakları senede bağlı işletmelerin daha düşük cari oran ile çalışması mümkündür.