Son yıllarda, İslami ekonomi ve finans, dünya çapında işletme okullarında ve enstitülerinde giderek daha popüler bir yer almaktadır. Son zamanlarda, İslami finans için Avrupa’da alanında derece ve uzmanlık taleplerini artırmıştır. Gelişmekte olan ekonomilerde çevreci, sürdürülebilir ekonomik refah sağlamak ve ihtiyaç ve toplumlar arasında zenginliğin daha adil paylaşım, en acil küresel sorunlar arasındadır. İslam ekonomisi bu tür acil küresel sorunları çözmek için etkili araçlara sahiptir. Umar Moghul’un 2017 monografisi Sosyal Olarak Sorumlu Bir İslami Finans: Karakter Ve Ortak İyilik, bir giriş ve sonucun yanı sıra seçilmiş bir bibliyografya ve endekse ek olarak altı bölümden oluşan toplam 315 sayfadır. Sosyal Olarak Sorumlu Bir İslami Finans,  bu konuda derin ve öncü bir katkıdır.

Moghul’un çalışması, İslam etiğini İslami bankacılık, finans ve ekonomi ile bütünleştirmek için kapsamlı bir çerçeve sunmaktadır. Umar Moghul, kişisel ve örgütsel ahlaki değerlerin olumlu sosyal ve çevresel etkilerin geliştirilmesi için yol haritası sunmuştur. Bunu yaparken, düzyazının akıcı netliği ile yazar, İslami finansın İslami ahlaki zorunluluğunu ve etik bağlılığını ortak iyilik ve sosyal sorumluluk ile göstermektedir. Moghul’un gücü, İslami etik teoride çeşitli uygun kavramların açıklanmasında ve iş liderlerinin daha sosyal fikirli olmalarına izin veren finans ve iş uygulamalarına yönlendirilmesinde, böylece varlık yönetimi ve edinimi için daha etik temelli yaklaşımların önünü açmaktadır.

Kitabın birinci bölümünde, metodolojik çerçevesini, bireysel iyi karakter yetiştirme yöntemlerini finansal kurumlara ve diğer topluluklara ve buna bağlı olarak sosyal sorumluluk, çevre bilinci ve iyi yönetişime bağlamaktadır. Moghul, bir iş amacı oluşturmak için Rızık ve iş, vazgeçme ve mükemmellik (ihsan), hesap verebilirlik, gibi kavramları ana hatlarıyla belirtir ve tanımlar. Bu ilkeler (ve diğerleri), başarılı üretkenliği, yatırımı ve işletmeyi yeniden tanımlamada bir çerçeve için hammadde haline gelir.

İkinci bölümde, bir yandan İslam ahlakı ve hukuku ile diğer yandan sosyal olarak sorumlu çerçeveler arasındaki alanları ve farklılıkları tanıtır. Sonuç, paydaşların, sürdürülebilirliğin ve borçluluğun yeni anlayışlarını yaratmaktır. Özellikle, Moghul şeriat ile sosyal sorumluluk paralellikleri tanımlar ve çağdaş İslami finans tarafından bunun nasıl olması gerektiğini açıklar. Sosyal sorumluluk çerçeveleri için yazar, faiz getiren borçluluğun sorumsuzluğunu ve katılımcı risk-ödül ve kar paylaşımı paradigmalarının yarattığı kapsayıcılığı dikkate almaya çağırmaktadır.

Üçüncü bölümde, finans ve bankacılığa sosyal olarak sorumlu bir İslami yaklaşımın merkezi bir bileşeni olarak iyi iş uygulamaları ve çevre bilincinin birbirine bağlılığını ortaya koymaktadır. Paranın ve servetin kutsallığı, özünde çevrenin ve doğal kaynakların kutsallığına bağlı hale gelir. Bununla birlikte, Moghul’un Bu bölümdeki analizi, maneviyat, sorumluluk ve yapılı çevre arasındaki kritik bağlantıları gösterdiği için doğal çevre ile sınırlı değildir. Sonuç olarak, çalışma, çoğu çağdaş İslami bankacılık ve yatırım çerçevesi tarafından göz ardı edilen İslami etik kavramların Dili ve dahil edilmesi yoluyla sürdürülebilirliği, sorumlu yaşamı ve yatırımı ve kazancı eleştirel olarak yeniden çerçevelemeyi amaçlamaktadır.

Dördüncü bölüm, İslami finansın araçları ve işlemleri ile ilgili Müslüman ahlakının çeşitli İslami Konsey görüş ve kararlarının (fetva) bir anketi ve analizidir. Moghul, fetvaların kanıtlarının ve argümanlarının artikülasyonuyla güçlendirilmesini önerir. Bu şekilde, bilim insanları şura ilkesini ve pratiğini yerine getirirler.

Beşinci bölüm, İslami finans sözleşmelerinin mevcut formalizmini murakabe’yi (İlahi farkındalığı) içeren bir teori ile yeniden yapılandırmaya çalışmaktadır. Murakabe uygulamasının yanı sıra öz değerlendirme ve öz hesap verebilirlik (muhasebe) uygulamasının bir sonucu, tarafların niyet ve amaçlarını yansıtan daha şeffaf ve katılımcı belgelerdir. Bu, Moghul’un öne sürdüğü gibi, İslami finans endüstrisini çevreleyen şeriat ve paydaş şüpheciliğine daha duyarlıdır.

Altıncı bölüm, daha olumlu ve etik olarak sağlam bir İslami finansmanı yeniden yaratmak için hayırseverlik, iş ve sermaye yönetimini birbirine bağlar. Riba’nın ortadan kaldırılması ve güçlü bir bağış ahlakı göz önüne alındığında, bu bölüm, iş ve finans arasındaki ortaklıkların, sosyal ve çevresel sorumluluk oluşturmak için güven sağlar ve diğer hayırsever mekanizmalarla bunların kurumsallaştırılmasını önermektedir.

Ortak iyilik hizmeti, bu çalışmanın tutkulu ve anlamlı değişim çağrısının kalbinde yer almaktadır, çünkü kapitalizmin koşulları sosyal olarak sorumlu girişimciler üretmemiştir. Moghul’un çalışması kapitalist ideolojinin bir iddianamesi değil, biriktirmek ve böylece sömürmek istediği kaynakların bolluğuna yol açan koşullar için endişe duymayan boş kapitalizmin bir eleştirisidir. Yazar ruhun nasıl reform yapılacağını göstererek, sonrasında bu reformun davranışı etkileyeceğini savunmaktadır. Bu, derin bir değişim için ikna edici bir plandır ve İslam’ın sadece bir inanç geleneği değil, aynı zamanda çeşitli inanç ve geçmişlere sahip insanlar tarafından uygulanabilir bir yaşam tarzı olduğunu göstermektedir. İslam ahlakı, Moghul’un çalışmalarında, insan zihnini olumlu, kalıcı sonuçları olan yeni düşünme ve

hareket biçimlerine dönüştürmek için bir araç olarak tanıtılmaktadır. Bu, zenginlik ve finansın  doğru bir şekilde kullanılmasının, refahın herkes için kalıcı bir fenomen olmasını sağlamak için bir araç olması ve Amerikan rüyasının çarpıtılmaması ve sosyal bir kabusa dönüşmemesi için bir argümandır.

Genel olarak, çalışma, sosyal olarak sorumlu İslami finansmanı içeren altı alanı (benlik ve ruh, hedefler, bilinç, etikçilerin bakış açıları, sözleşmeler ve bağışçılar) tanıtır. Bu gerçekte, İslami finans alanını daha önce tasarlanmamış bir şekilde” disipline eder. Bu, yazarın entelektüel başarısıdır ve hiç şüphesiz bu konunun sonu olmayacak olsa da, Moghul diğerleri ile rezonansa girecek bir tartışmaya öncülük etmenin yolunu açar.

Kaynak: The Maydan