Hayrettin Karaman, dün kaleme aldığı “Faizsiz Finansman Tarafındaki Gelişmeler” yazısının devamı niteliğinde “Katılım Bankalarında Büyük Değişim” isimli bir yazı kaleme aldı. Yazıda yer alan konu başlıkları şu şekilde:
Faizsiz bankacılık danışma komitesi
MADDE 4 – (1) Bankalar, faaliyetlerinin faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına uygunluğunu sağlamak amacıyla bünyesinde bir danışma komitesi tesis etmekle yükümlüdür. Danışma komitesi yönetim kuruluna bağlı olarak faaliyet gösterir.
Bu madde yıllardır devam eden bir özlemi sona erdirmiştir. Evet bu bankaların bütün işleri “faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına” uygun olacaktır. Danışma komiteleri, ilgili maddelerde ifade edildiği üzere bağımsızdır, yönetim kuruluna bağlılık teşkilat şeması gereğidir, faaliyetleri bakımından bir bağlılık söz konusu değildir.
MADDE 5 – (1) Danışma komitesi üyelerinin asgari üçte ikisinin, İlahiyat veya dengi alanlarda en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş veya faizsiz finans alanında yüksek lisans ya da doktora derecesine sahip olmanın yanı sıra, faizsiz finans alanında en az üç yıl mesleki deneyime sahip olması zorunludur. Kurul, gerekli görmesi halinde üyelerin tamamı için bu şartları aramaya yetkilidir.
Bahse konu yönetmelik ve tebliğ çıkmadan önce katılım bankaları yine faizsizlik esasına göre çalışıyordu; ama mevzuatı olmadığı için birçok problemle karşılaşıyorduk. Faizsizlik ilkesini sağlamak üzere görev yapan danışma komitesi ve denetim biriminin de resmiyette yeri yoktu. Şimdi engeller aşıldı, işin adı kondu (fâizsiz) ve danışma ile denetim mekanizması da resmen yerini aldı. Bunlar çok önemli adımlardır. Faizsiz finansmanın yeri yalnızca bankalar değildir, diğer alanlarda da faizsiz işlemlere imkan vermek üzere düzenlemeler yapılmakta, tedbirler alınmakta, teşviklere yer verilmektedir.
Katılım bankalarının “faizsiz” olması İslâmî bir gereklilikten kaynaklanıyor. Faizin haram olduğuna inandıkları için bu bankaları seçen yatırımcılar kadar, bu bankalarla işlem (iş, ticaret, ortaklık…) yapan Müslümanların da haram, helal, hak, hukuk hassasiyetine sahip olmaları gerekiyor.
Bir örnekle şimdilik konuyu bağlayalım: Bir kişinin (olmamalı ya) hem faizci bankaya hem de faizsiz katılım bankasına borcu var diyelim; her iki borcun vadesi aynı tarihte geldiğinde, faiz ödemekten kurtulmak için birincisine borcunu ödeyip, kâr veya mülkünden biraz fedakarlıkla ödeme gücü var iken nasıl olsa onlar fark ve faiz alamazlar diye katılıma borcunu ödememesi haksızlıktır ve bu bankaları dara düşürmektir.
Adını bile koyamadığımız, bir ikincisini açamadığımız günlerden bugünlere geldik; şükreder, işimizi düzgün yaparsak Allah daha nice kapılar açacaktır.
Kaynak: https://www.yenisafak.com/yazarlar/hayrettinkaraman/katilim-bankalarinda-buyuk-degisim-2052797